Op het perron van het treinstation stonden 3 beveiligingsbeambten. Toen Bert een slokje water nam uit zijn flesje, kwam er een beambte naar hem toe, die hem vertelde dat het niet toegestaan was om water te drinken op het perron. De 2de berisping kreeg ik, toen ik over een streep stapte, waarmee ik te dicht bij de rails kwam. In de treincoupé hing een enorme lijst van zaken die niet zijn toegestaan in de trein en op het perron.

In het centrum van Johannesburg stapten we over op de Hop-On-Hop-Off bus. Het regende nog steeds behoorlijk, maar we zaten droog en lieten ons door de stad rijden.

Bij de 5de stop verlieten we de bus voor een bezoek aan het Apartheid museum. We moesten een keuze maken, want het museum was erg groot. We besloten te beginnen bij de tijd waarin Apartheid werd geïntroduceerd in 1948 tot de tijd waarin Mandela in beeld kwam. Met dat deel van de geschiedenis hadden we in het museum in Howick kennisgemaakt (zie de aantekening van woensdag 9 maart).

Met het vaststellen van de apartheidswetten, werd rassendiscriminatie geïnstitutionaliseerd. Deze wetten beïnvloedden elk aspect van het sociale leven, het verbod op huwelijk tussen blanken en niet-blanken inbegrepen. In 1950 vereiste de 'Population Registration Act' dat alle Zuid-Afrikanen ingedeeld moesten worden in drie categorieën: blank, zwart en gekleurd (waaronder Indiase mensen).

De beklemming begon al toen we het museum betraden. Bert werd ogenblikkelijk gescheiden van Hansruedi en mij. Hansruedi en ik hadden een toegangsbewijs 'non-white', Bert 'white'. De entree was wreed. Het was de perfecte manier om mensen kennis te laten maken met de intimidatie van Apartheid. Toiletten, zitplaatsen in de bus; op alles zat een etiket 'white' of 'non-white'. In het boek van Nadine Gordimer (1923-2014) - dat ik las in deze vakantie - las ik over dit soort beschamende situaties. Gordimer stond als blanke Zuid Afrikaanse op tegen Apartheid en werd de risee in haar blanke omgeving. Naarmate haar oeuvre groeide ging ze politieker schrijven en sprak ze zich steeds feller uit tegen Apartheid. Heel boeiend om deze literatuur tijdens mijn verblijf in Zuid Afrika te lezen. Norman, onze gids, had gezegd 'Zuid Afrika hoort zich nog steeds te schamen voor dit deel van haar geschiedenis.'

Na de heftige entree, bleek de inhoud van het museum niet minder heftig.

We hopten weer op de toeristische bus. 2de Doel van de dag was stop nummer 8; de Newtown Junction Mall --> een groot winkelcentrum. Van shoppen kwam weinig: de tijd was omgevlogen. We lunchten er gezellig. Tijdens de lunch vertelden we elkaar wat we op het evaluatieformulier van Nomad hadden geschreven. De prijs/kwaliteit verhouding is goed. Wel wisten we een paar verbeterpunten op te sommen die zonder veel moeite en geld de kwaliteit van de reis zouden verhogen. We moesten erg lachen toen we vaststelden dat we ook vandaag nog in een strak schema zaten. Deze keer hadden we dat onszelf opgelegd.

Over Johannesburg kan ik kort zijn. Het is mijn stad niet. Het heeft geen prettige uitstraling en het heeft geen eigen identiteit. Waarschijnlijk te geschonden door negatieve geschiedenis. Hoewel wij geen vervelende incidenten hebben meegemaakt, voelt de stad onveilig.

Toen was het tijd om naar huis te gaan...

Op de luchthaven van Johannesburg, Tambo, leek het er even op dat we niet met zijn drieën terug konden reizen. Gelukkig liep dat met een sisser af en konden we de 'cool down' gezamenlijk doen. De avonturen hadden zich de afgelopen weken zo snel opgevolgd en ze waren zo intens geweest, dat er nog het een en ander 'herkauwd' moest worden.

Lees meer op de volgende pagina, vrijdag, 18 maart 2016